MİDE-BAĞIRSAK SORUNLARI VE TEDAVİSİ

Bağırsak Nedir?
Bağırsak, mide ile anüs arasında kalan kısma denmektedir. Memelilerde ve insanlarda kalın bağırsak ve ince bağırsak olmak üzere 2 bölümden oluşmaktadır. İnce bağırsak; On iki parmak bağırsağı, İleum, Jejunum olmak üzere 3 bölümdür.
Kalın bağırsak ise; Rektum, Çekum, Kolon olmak üzere 3 bölüme ayrılmaktadır.

İnce bağırsaklarda, emiliş ve sindirim işlevi gerçekleşmektedir. Buradaki besinler, küçük moleküllere ayrılarak, bağırsağın iç yüzeyi tarafından emilir ve kana karışır. Kalın bağırsakta ise, ezilen posaların organik olmayan tuzlarını ve suyunu emme görevini yapmaktadır. İşe yaramayan posalar, rektum kısmından geçerek anüs tarafından dışarı atılmaktadır.

Bağırsak Hastalıkları Nelerdir?
Vücudumuzun her kesiminde olduğu gibi bağırsağımızda da çeşitli hastalıklar meydana gelmektedir. Bağırsağımızda oluşan hastalıkları aşağıda tek tek ele alacağız.

Kolit:

İnce bağırsak kısmının bitiminden itibaren son bağırsak kısmına kadar olan yerde, kalın bağırsağın tamamen ya da bir kısmının iltihaplanmasıyla oluşan bir bağırsak hastalığıdır. Kolit, mükoz kolit, basit kolit ve ülseratif kolit olmak üzere 3 gruba ayrılır. Basit kolitte, ishale sebebiyet veren kalın bağırsağın akut tahrişinden kaynaklanarak oluşmaktadır. Mükoz kolit ise, kalın bağırsağın sahip olduğu mukoza kısmının iltihaplanmasıdır. Ülseratif kolitte ise, sinirsel nedenlere bağlı olarak kalın bağırsağın mukoza kısmında ülsere neden olma durumu görülmektedir.

Kolit’in Belirtileri:
• Ateşin aniden yükselmesi
• Dışkının kanlı gelmesi.
Kolit hastalığının belirtileridir. Ayrıca kolitte herhangi bir ağrı hissedilmemektedir.

Bağırsak Tıkanmaları :

Bağırsak tıkanmalarına Meus adı verilmektedir. Meus 4 şekilde ortaya çıkabilmektedir. Bunlar;
İnvagination: Kalın ve ince bağırsakların birbiriyle iç içe geçerek tıkanması sonucu oluşur.
Etranglement: Bağırsakların fıtık kesesinde boğulması sonucu oluşmaktadır.
Mekanik İleus: Bağırsaklarımızın tümör ve yukarıdaki iki şekilde tıkanması sonucu oluşan bir hastalıktır.
Paralitik İleus: Bağırsak gazlarının ve dışkılarının dışarı çıkamama durumudur.

Bağırsak Tıkanmalarının Belirtileri:
• Fekaloid dediğimiz dışı görünümlü kusmalar
• Kusma
• Göbek çevresinde şiddetli ağrı
• Gevşeme ve kasılma
• Makattan gaz çıkaramama

Spastik Kolon:

Kişilerde sıkıntı, stres, üzüntü gibi çevresel faktörlerden dolayı sinir sistemlerinin belli süre ile bozulması hastalığıdır. Bu hastalıkta bağırsaklarda bulunan mukoza salgısının seviyesi yükselmiş , peristaltizm seviyesi ise ya artmıştır ya da azalmıştır
Spastik Kolon’un Belirtileri:
Spastik kolon hastalığı bazen ishal bazen de ağrılı kabızlık şeklinde belirtiler göstermektedir.

Meckel Çıkmazı:

Meckel çıkmazı dediğimiz hastalık ince bağırsak kısmının en son bölümünde bulunan kesenin tıkanması, kanaması veya iltihaplanması sonucu ortaya çıkmaktadır.

Meckel Çıkmazının Belirtileri:
Meckel Çıkmazının teşhisi zor olmakla birlikte, belirtiler divertikülün tıkandığı, iltihaplandığı ya da kanadığı zaman ortaya çıkmaktadır. Tıkanıklık zamanı, karnın üst sağ kısmında acı ve ani ağrılar oluşmaktadır.

Chron Hastalığı:

Chron hastalığı, sindirim kanalı kısımlarında görülen bir iltihap çeşididir. İnce bağırsağın en son kısımlarında veya kalın bağırsak kısmında görülmektedir.

Chron Hastalığının Belirtileri:
• Kişide yüksek ateş
• İshal
• Kilo Kaybı
• Kramp ve karın ağrısı
• Şişkinlik durumu
• Anal akıntı ve ağrı
• Kalınbağırsağın son kısmında abse
• Anal bölgede çatlak
• Deride oluşan yaralar
• Eklemdeki ağrılar
Chron hastalığının belirtileri olarak görülmektedir.

Bağırsak Solucanları:

Bağırsak solucanları genel olarak, çocuklarda görülmekle birlikte anal bir kaşında sebebiyet vermekte ve sıkça görülmektedir. Bulaşıcı bir hastalıktır.

Bağırsak Solucan’ın Belirtileri:
• Geceleri popo ve anüs etrafında kaşınma
• Kız çocuklarında, idrar yaparken vajina kısmında yanma veya kaşınma
• Düzensiz uyku
• Huzursuzluk
bağırsak solucanının belirtileri arasındadır. Fakat, bazen bu hastalığa yakalanan çocuklarda herhangi bir belirti görülmemektedir.

Kötü Emilim:

İnce bağırsağın emme görevini yerine getirememesi sonucu oluşmaktadır. Emilemeyen besinler, dışkı olarak dışarı atılır.

Kötü Emilimin Belirtileri :
Kötü emilime yakalanan kişilerde, kilo kaybı ve ishal görülmektedir. Ayrıca kişilerde vitamin ve mineral eksikliğinin yanı sıra kansızlıkta görülmektedir.

Bağırsak Hastalıklarının Tedavisi için Şifalı Bitkiler
Bağırsak hastalıklarını önlemek için eskilerden beridir kullanılan bir çok şifalı bitki kullanılmaktadır. İşte bağırsak hastalıklarını önlemek için kullanılacak şifalı bitkiler.
Adaçayı: Bağırsakta oluşan gazların kesilmesine yardımcı olmaktadır.
Ardıç: Adaçayı gibi bağırsaktaki gaz oluşumlarının kesilmesine yardımcı olur.
Ayva: İshali keserek, bağırsakları kuvvetlendirmektedir. Ayrıca ince bağırsak iltihabını giderir.
Buğday: Kepekli buğday ununu kullandığınız yiyecekleri yemeniz, bağırsaklarınızın düzenli bir şekilde çalışmasını sağlar. Ayrıca kabızlığı ve bağırsak kanserini önlemektedir.
Dut: Aç karnına yiyeceğiniz beyaz dut meyvesi bağırsak solucanlarını söktürmede etkilidir.
Hatmi: Bağırsak iltihaplarını gidermede etkilidir.
Havuç: Bağırsak kanamalarını önlerken, bağırsaktaki gaz oluşumunu keser.
İncir: Kabızlığı gidererek, bağırsakları yumuşatmaktadır.
Kekik: Bağırsak iltihapların iyileştirmektedir. Ayrıca bağırsak solucanlarının düşürülmesinde etkilidir.
Kuşburnu: Bağırsaklarınızı yumuşatır.
Sarımsak: Bağırsak kanserini önlemede yardımcı olur.
Zencefil: Bağırsaklarda oluşan bozuklukları gidermektedir.
Zeytin: Bağırsak solucanlarının düşürülmesinde etkilidir.

Hassas ve alıngan yapıdaki kişilerin mide ve bağırsakları daha dertli

Mide ve bağırsak hastalıklarının teşhisinde endoskopi ve kolonoskopinin büyük önemi var. İstanbul Florence Nightingale Hastanesi Gastroenteroloji Bölümü’nden Uzman Doktor Süleyman Uraz, endoskopi adı verilen ışıklı kamera sistemiyle yemek borusu, mide ve onikiparmakbağırsağının görüntülenmesini sağladıklarını söylüyor. Yapılan işlemle bu bölgelerde ülser, gastrit ve kanser gibi hastalıkların tespit edilmesinin yanında, gerekli olması halinde biyopsi de alınabiliyor.

Endoskopik işlemler genellikle hafif sedasyon yapılarak (uyutularak) gerçekleştiriliyor ve bu işlemin hasta tarafından fark edilmesi mümkün olmuyor. Endoskopi sonrasında herhangi bir ağrı duyulmadığı belirtiliyor. Endoskopinin tekrarlayan kanama ve mide kanserine yatkınlık gibi nedenlerle sık aralarla yapılabileceğini söyleyen Uraz, “Bu işlemin tekrarlanmasının düşünüldüğü gibi bir zararı yoktur” diyor.

ENDOSKOPİNİN ADIMLARI

Endoskopi işlemi; yutma güçlüğü, ağrılı yutma, mide kanaması ve şüphesi, mide ağrısı, kilo kaybı, iştahsızlık ve uzun süre devam edip başka nedeni bulunamayan bulantı ile kusma gibi yakınmaların olduğu durumlarda gerçekleştiriliyor.

Damar yolu açıldıktan sonra hafif uyku veya sedasyon için damardan ilaç enjeksiyonu yapılıyor. Endoskopinin bundan sonraki kısmı hasta tarafından hatırlanmıyor. İşlem bittikten sonra hasta genellikle verilen ilacın etkisini azaltan bir ilaçla uyandırılıyor ve birkaç saat sonra günlük yaşamına geri dönüyor.

SİZİ ETKİLEYEN HER ŞEY MİDENİZİ DE ETKİLİYOR

Mide ve bağırsaklar stres ve psikolojik travmalar ile gerginliği en az tolere eden organlar olarak görülüyor ve kişilik yapısına uygun davranışlar gösteriyor. Hassas ve alıngan kişilik yapısındakilerin mide ve bağırsakları da hassas ve alıngan oluyor.

Kişiyi etkileyen her şey mide ve bağırsakları da etkiliyor. Bu kişiler günlük yaşamda; aile, okul ve iş ortamında oluşan stresi mide ve bağırsaklarında da yaşıyorlar. Bu nedenle mide ve bağırsakların fonksiyonel bozukluklarında stres kontrolünün büyük önemi bulunuyor. Sorun halinde psikolojik yarar sağlayan ilaçlar mide ve bağırsakların aşırı reaksiyon vermesini engelliyor.

KABIZLIK SORUNU ÇEKEN ÇOK İNSAN VAR

Bağırsakların organik ve fonksiyonel birçok hastalığı bulunuyor. Özellikle, ‘irritabl bağırsak sendromu’ ile ‘dispepsi’ adı verilen sindirim bozukluğu çok sık görülen fonksiyonel bozukluklar arasında sayılıyor. Sık görülen bir diğer sorunun da kabızlık olduğu belirtiliyor. Bu sorunun tedavisi için gayret, beslenme ve yaşam tarzı değişikliği gerekiyor. Hastaların yarısının hastanelerin gastroenteroloji bölümlerine bu yakınmalar nedeniyle başvurduklarını söyleyen Dr. Uraz, diğer nedenler ve hastalıklar arasında; ishal, iltihabi bağırsak hastalıkları ve kolonun tümöral hastalıklarının yer aldığına dikkat çekiyor.

KÖTÜ HUYLU HASTALIKLAR 50 YAŞ SONRASI ARTIYOR

Karın ağrısı, makattan veya dışkıya bulaşmış şekilde kanama, 2 haftadan uzun süren ishal, bağırsakların normal alışkanlığının dışında kalan değişiklikler, kilo kaybı ve iştahsızlık gibi belirtilerin olduğu durumlarda hastanelerin gastroenteroloji bölümlerine başvurulması gerekiyor. Mide ve bağırsağın organik hastalıklarının, her 2 cinste de benzer sıklıkta görüldüğüne dikkat çekiliyor.

KÖTÜ HUYLU HASTALIKLAR 50 YAŞ SONRASI ARTIYOR

Karın ağrısı, makattan veya dışkıya bulaşmış şekilde kanama, 2 haftadan uzun süren ishal, bağırsakların normal alışkanlığının dışında kalan değişiklikler, kilo kaybı ve iştahsızlık gibi belirtilerin olduğu durumlarda hastanelerin gastroenteroloji bölümlerine başvurulması gerekiyor. Mide ve bağırsağın organik hastalıklarının, her 2 cinste de benzer sıklıkta görüldüğüne dikkat çekiliyor.

GAZ ŞİKAYETİNİZ VARSA ŞEKERİ KESİN

Gaz yakınması toplumda en sık dile getirilen problemlerden biri olarak görülüyor. Bunun nedenini bulmanın her zaman bir hastalığa bağlanamayacağı belirtiliyor. Yanlış beslenme, bağırsak flora bozuklukları ve enzim eksikliğine bağlı sindirim yetersizliği en önde gelen nedenler arasında yer alıyor. Günde birkaç kez gaz çıkarmanın normal olduğuna dikkat çeken Dr. Süleyman Uraz, “Bu durumun şişkinlik, karın ağrısı, karında gerginlik gibi şikâyetlere neden olması veya sosyal bir sorun oluşturması halinde konuya eğilmekte yarar var” diyor.

Yıllar boyunca kullanılan antibiyotikler, geçirilmiş bağırsak enfeksiyonları, bölgesel gıda çeşitliliği gibi nedenler bağırsak florasının bozulmasına yol açabiliyor. Durumun aşırı gaz üreten bakteri ve mantarlarda artış oluşturduğu belirtiliyor. Gaz yakınmasının fazla olması halinde özellikle şekerin kesilmesi tavsiye ediliyor. Hareketsizlik, kilo artışı ve kabızlık da bağırsakların çalışmasını bozarak gaz şikâyetlerinde artışa neden olabiliyor. Özellikle yeni başlayan ishal veya kabızlık gibi bağırsak alışkanlığında değişiklikle beraber giden ve ağrının eşlik ettiği gaz ve şişkinlik şikâyetlerinin ihmal edilmemesi öneriliyor. Dr. Uraz, bu durumun ciddi hastalıkların habercisi olabildiğini söylüyor.

KOLONOSKOPİYLE KOLON KANSERLERİNİN ÇOĞU ÖNLENEBİLİR

Ucunda kamera ve ışık sistemi olan cihazla kalınbağırsakların incelenmesi işlemine kolonoskopi adı veriliyor. Bu işlemin makattan kanama, karın ağrısı, bağırsak alışkanlığında değişme, dışkılama sonrası bağırsaklarda boşalmama hissi, kilo kaybı, iştahsızlık gibi alarm bulguları durumlarında hemen; herhangi bir problem olmama durumunda ise check-up amacıyla 50 yaşından itibaren yapılması gerekiyor. En tehlikeli bağırsak hastalığının bağırsak kanseri olduğu belirtiliyor.

Ancak bağırsak kanserleri genellikle poliplerden kaynaklandığı için önlenebilir kanserler olarak görülüyor. Bu süreçte önce kalınbağırsakta küçük bir polip oluşuyor, sonra bu polip yıllar içinde büyüyor ve ardından kanserleşme başlıyor. Bu polipler kolonoskopi esnasında kesilip alındığında kanserin gelişmeden önlenmesi sağlanmış oluyor. 50 yaşından itibaren yaptırılacak kolonoskopi kontrolü ile kolon kanserlerinin çoğunun gelişmeden önlenebileceği belirtiliyor.